خاطرات تلخ ملت از مجلس دورۀ پهلوی

 

 متن حاضر بخشهايي از بيانات امام خميني راجع به اهميت انتخابات و ضرورت حضور مردم در صحنه است كه از صحيفه امام برگزيره شده است :
ملت ما از مجلس زمان رضاشاه و محمدرضا پهلوی، خاطرات تلخی دارد. من قبل از زمان رضاخان هم یاد دارم بعضی از دوره‏های انتخابات را، و حاضر در بعضی حوزه‏های انتخاباتی هم بوده‏ام. از آن زمانی که من یادم است تا حالا، مجلس شورای ملی یک لفظی بوده است بی‏محتوا. مجلس شورای ملی معنایش این است که ملت اشخاصی را خودشان تعیین کنند، و آنها هم به شور بنشینند و مصالح کشور خودشان را تعیین کنند. قبل از آمدن رضاخان، زمان احمدشاه، امر انتخابات با خانها و مالکین بود و گردن کلفتهای هر منطقه. آن وقت دولت آن نفوذ را نداشت . لکن شاهزاده‏هایی که دارای ملک بودند، و خانهایی که دارای قدرت بودند، و قلدرهایی که در اطراف کشور بودند، آنها رعیتهای خودشان را، مردم خودشان را با زور می‏آوردند پای صندوقها، و هر چه آنها می‏گفتند آنها هم عمل می‏کردند. در زمان رضاخان، آن وقت که قدرت پیدا کرد، و در زمان محمدرضا مجلس باز به ملت کار نداشت. مجلس شورای ملی نبود. آن اول را باید بگوییم مجلس خانها، و این را بگوییم مجلس شاهنشاهی. هم سِنایش، هم شورایش. مردم هیچ دخالتی نداشتند. و مردم هم که می‏دیدند که کاری از آنها نمی‏آید، کنار می‏نشستند. و می‏دیدند اشخاصی را که می‏برند در مجلس، یک اشخاصی هستند که خود آنها ساخته‏اند و مصلحت مملکت تو کار نیست. حرف البته همیشه بود. همیشه حرف و ثناخوانی و ترقیات. هم در زبان محمدرضا بود و هم در زبان آنهایی که او تعیین کرده بود. اگر الآن صورت مجلسهای آن وقت پیدا بشود، می‏بینید که سر تا ته مجلس به ثنا و مدح محمدرضا و کسانی که به او مربوط بودند می‏گذشت. در آن زمان ملت مسئولیت نداشت. برای اینکه، قدرت نداشت و تحت سلطۀ خانها در آن وقت و تحت سلطۀ آن دو نفر، رضا و محمدرضا در این دوره. ملت هم هیچ کاری از او نمی‏آمد و نمی‏توانست. نَفس هم نمی‏توانست بکشد. از این جهت هر مسئولیتی پیش خدا و پیش نسلهای آینده متوجه می‏شد، بر خانها و بر وکلای خانها در آن زمان بود، و بر رضاخان و محمدرضا و وکلای منصوب از قبال اینها در این زمان بود. این مال آن زمان.
مسئولیت بزرگ ملت در انتخابات مجلس
این تلخی مطالب و بی‏بند و باری انتخابات و مجلس و امثال ذلک شاید یکوقت اسباب این بشود که بعضیها گمان کنند که خوب حالا هم مثل آن وقت . به اصطلاح آدم مارگزیده از ریسمان خط و خالدار هم می‏ترسد و ملت ما مارگزیده است. استعمار گزیده است. خان گزیده است و محمدرضا و رضاخان گزیده است. از این جهت یکوقت می‏بینی که در ذهنشان می‏آید که خوب این هم مجلسی است مثل آن مجلسها. لکن همه باید بدانند که امروز هیچ قدرتی نیست که بتواند یک وکیل را تحمیل کند. از رئیس جمهور گرفته تا ارتش، تا شهربانی، ژاندارمری، خانها هم که دیگر چیزی از آنها باقی نمانده است. و اشراف و اعیان هم همین طور. متنفذینی هم نداریم. هیچ کس الآن در ایران، هیچ مقامی در ایران نیست که قدرت این را داشته باشد که یک وکیل تحمیل کند. بنابراین، امروز مسئولیت به عهدۀ ملت است. ملت اگر کنار بنشینند، اشخاص مؤمن، اشخاص متعهد کنار بنشینند، و اشخاصی که نقشه کشیده‏اند برای این مملکت از چپ و راست، آنها وارد بشوند در مجلس، تمام مسئولیت به عهدۀ ملت است. هر قدمی که برضد اسلام بردارند، در نامۀ اعمال ملت نوشته می‏شود. هر کاری که انجام بدهند مسئولیتش متوجه ملت است. امروز سرنوشت اسلام و سرنوشت مسلمین در ایران و سرنوشت کشور ما به دست ملت است. اگر مسامحه کنند در این امر، اهمال کنند، نروند و رأی ندهند، مسئولیت متوجه خود آنهاست عیناً. و اگر بروند و اشخاص متعهد مسلم، کسانی که برای کشور و برای اهالی کشور ارج قائل هستند، کسانی که نمی‏خواهند زمام امور کشور ما به دست چپ بیفتد یا به دست راست بیفتد، این اشخاص را چنانچه تعیین کنند، به تکلیف خودشان عمل کرده‏اند. و چنانچه مسامحه در این امر کنند و آنها پیش ببرند، آنهایی که می‏خواهند ما را به زنجیر چپ و راست بپیوندند و ما را اسیر کنند در دست قدرتهای بزرگ، اگر آنها پیش ببرند و شما ساکت باشید، تمام مسئولیت متوجه شماست. امروز مسئولیت بزرگی به عهدۀ همۀ ماست.
اتمام حجت بر ملت در پیشگاه خداوند
من آن مقداری که قدرت دارم برای گفتن، در عین حالی که حال من حال نقاهت است، احساس وظیفه می‏کنم و به ملت عرض می‏کنم. من حجت دارم. فردا در پیشگاه خدای تبارک و تعالی، از ما سؤال خواهد شد. من عرض می‏کنم در آنجا که من به ملت، مصالح و مفاسد را گفتم. من گفتم به اینکه اگر شما مسامحه کنید، آنهایی که می‏خواهند شما را به بند بکشند، آنهایی که با اسلام مخالفند، آنهایی که با جمهوری اسلام از اول تا حالا مخالفت کرده‏اند، اینها خواهند پیش برد. و اگر خدای نخواسته، آنها پیش ببرند و مملکت ما باز برگردد به حالی که سابق بود، یا به دست چپیها بیفتد، یا به دست راستیها بیفتد، تمام مسئولیتش به عهدۀ شماست. امروز مثل زمان سابق نیست. مثل زمان رژیم سابق نیست. رژیم سابق شما نمی‏توانستید. قدرت نداشتید. امروز قدرت دارید برای اینکه حفظ کنید حیثیت اسلام را و حفظ کنید مصالح کشور را و حفظ کنید استقلال خودتان را و حفظ کنید آزادی خودتان را. اگر مسامحه کنید، مسئول هستید پیش خدای تبارک و تعالی. اگر نروید و رأی ندهید و آنها که جدیت دارند به اینکه وارد بشوند در مجلس و به هم بزنند اوضاع ایران را، آنها خدای نخواسته بروند، مسئولیتش به عهدۀ شماست مستقیماً. مسئولیتْ همۀ طبقات دارند. مراجع مسئولند. علما مسئولند. ائمۀ جماعت مسئولند، خطبا مسئولند. تجار مسئولند. بازرگانان مسئولند. دانشگاهیها مسئولند. طلاب علوم دینیه مسئولند. کارگرها مسئولند. همه مسئولند. تمام قشرهای مملکت امروز مسئولند. امروز روزی است که آنهایی که از اول تا حالا مخالف با جمهوری اسلامی بودند، مخالف با اسلام بودند، اسلام را مخالف مقاصد خودشان می‏دیدند، آنها به دست و پا افتاده‏اند و دارند تبلیغات می‏کنند. اگر مؤمنین کنار بروند، آنهایی که متعهد به اسلام هستند کنار بروند و اینها بیایند و قبضه کنند، مثل صدر مشروطه که رفتند کنار اشخاصی که متعهد بودند، و قبضه کردند مشروطه را آنهایی که متعهد به اسلام نبودند. اسلام را به آنجا کشاندند که همه دیدید.
اگر در صدر مشروطه علما آمده بودند در میدان، مؤمنین آمده بودند، روشنفکرهای متعهد آمده بودند و مسلمانهای متعهد آمده بودند و قبضه کرده بودند مجلس را، و نگذاشته بودند که دیگران بیایند مجلس را بگیرند، ما به این روزگار نمی‏رسیدیم. ما مملکتمان خراب نمی‏شد. ما عزتمان از بین نمی‏رفت . لکن شیاطینی که در آن وقت بودند، بیخ گوش اینها خواندند که شما در سیاست داخل نشوید. سیاست است این. شما را به سیاست چه و آنها باور کردند که خیرخواهند. امروز هم همین مسائل ممکن است در یک قشرهایی پیش بیاید، که بگویند ما چه کار داریم به این کارها. این کارها مال اشخاصی است که خودشان می‏کنند. باید همه بدانند که همه‏تان مسئولید. همه معاقب هستید. فردا در پیشگاه خدای تبارک و تعالی نه ملاّ حجت دارد اگر عمل نکند، و نه کاسب حجت دارد اگر عمل نکند، و نه زارع حجت دارد اگر عمل نکند، و نه دانشگاهی و نه دانشجو و نه طلاب علوم دینیه. کارگر و کارفرما، همه در پیشگاه خدای تبارک و تعالی مسئول هستید، و در پیشگاه ملت و نسلهای آتیه هم مسئول هستید. گمان نکنید که به ما چه کار دارد. خیر، همه چیز به شما مربوط است. امروز مثل زمان سابق نیست که بگویید ما قدرت نداشتیم، نمی‏توانستیم. امروز می‏توانید. امروز همۀ قدرت دست ملت است . امروز رئیس جمهور، رئیس ارکان حرب، رئیس ارتش، با شما، با آن بازاری مثل هم هستید. نه او می‏تواند به شما تحمیل کند و نه شما می‏توانید تحمیل کنید، و نه شما زیر بار می‏روید. امروز همه مسئولیم. امروز همه باید با هم پای صندوقها برویم، و همه با هم اشخاص متعهد مسْلم، کسانی که نه گرایش چپ دارند، نه گرایش راست دارند، نه ما را می‏خواهند به آن طرف بفروشند، این اشخاص را تعیین کنید تا سرنوشت شما و سرنوشت اسلام، سرنوشت صحیح باشد. خدایا! من ادا کردم وظیفه‏ای که به عهدۀ من است، در این حالی که ضعف و نقاهت دارم. و تو را شاهد می‏گیرم که من برای ادای وظیفه این مسائل را می‏گویم. و ان شاءاللّه‏ برای روز اول سال مسائل مهمی دارم که اگر زنده ماندم تا آن وقت، آن مسائل را ميگویم.
والسلام علیکم و رحمة‏اللّه‏ و برکاته
صحیفه امام خمینی جلد 12 
تاریخ: 22/12/1358
سایت جماران

 

 
استفاده از مطالب با ذکر منبع مجاز می باشد.