در حالی که قرار بود اجرای دوم پیرامون مسائل فرهنگی برعهده محمد‌جعفر خسروی باشد، حیدری بار دیگر به اجرا پرداخت. در اقدامی جالب، امکان پخش زنده آنلاین برای وب سایت ها دیگر نیست و لینک مربوطه از مبدا آسیب دیده است.

مناظره انتخاباتی 8 کاندیدای انتخابات ریاست‌جمهوری با موضوع بررسی مسائل فرهنگی در حالی آغاز شد که فضای چالشی نسبی شکل گرفته و کاندیداها به نقد یکدیگر میپردازند.

به گزارش «تابناک»، دومین مناظره انتخاباتی 8 کاندیدای انتخابات ریاست‌جمهوری یازدهم که قرار است با موضوع مسائل فرهنگی برگزار شود، امروز به طور زنده از شبکه اول سیما روی آنتن می‌رود؛ مناظره ای که با توجه به تغییر شیوه برگزاری، با فضای نسبتاً چالشی همراه شد.

در حالی که قرار بود اجرای دوم پیرامون مسائل فرهنگی برعهده محمد‌جعفر خسروی باشد، حیدری بار دیگر به اجرا پرداخت و مشابه مناظره نخست طلوعی، مدیر شبکه جهانی جام جم و نماینده ناظر ستاد انتخابات رسانه ملی، بر نحوه اجرای برنامه نظارت می کند.همچنین در اقدامی جالب، امکان پخش زنده آنلاین برای وب سایت ها دیگر نیست و لینک مربوطه از مبدا آسیب دیده است.

با پیشنهاد نامزدهای انتخابات، بخش پاسخ تستی به سؤالات و بخش پاسخ به سؤالات تصویری از مناظره حذف شده است و همچنین در دکور نیز تغییراتی صورت پذیرفته و محل ایستادن کاندیدا در هنگام طرح برنامه در سمت راست دکور قرار داده شد و از میان هشت کاندیدا تغییر محل داده است.
در ابتدا، هر نامزد چهار دقیقه فرصت دارد که سرفصل های کلی برنامه های فرهنگی و اجتماعی دولت آینده خود را بیان کند.
محسن رضایی، نخستین نامزدی بود که به بیان دیدگاه های کلی خود پرداخت.

محسن رضایی: فرهنگ در این وضعیت اقتصادی، چون نشستن برف بر زمین گرم است

محسن رضایی نخستین کاندیدایی بود که پشت تریبون قرار گرفت. و با تسلیت شهادت امام موسی بن جعفر و گرامیداشت ایام 15 خرداد و تسلیت سالروز رحلت امام راحل، گفت: بسم الله الرحمن الرحیم، حسبنا الله و نعم الوکیل، نعم المولی و نعم النصیر. من سخن خود را با این حدیث نبوی شروع می کنم. رسول الله به درستی گفته است: نزدیک است که فقر به کفر بینجامد. مردم عزیز ایران، رسول خدا هشدار می دهد. این یک هشدار است. زمانی که ما از فرهنگ صحبت می کنیم، باید از یک طرف هم به فقر و دغدغه مردم توجه کنیم، آیا بیکاری به عزت جوانان ما لطمه نمی زند و آنها را به اعتیاد نمی کشاند؟ وقتی دخترخانمی رو سرچهارراه ها می بینم که دست گدایی به دیگران دراز می کند، گویی به قلب من تیر زده اند. با چه زبانی می توان گفت؛ آقایان به اقتصاد توجه کنید. «هزار تومانِ» امروز، برابر «سیصد تومان» گذشته است. برای کسانی که وضعشان خوب است، ممکن است مهم نباشد؛ اما برای بیشتر مردم تکان دهنده است. از یک طرف تحریم های اقتصادی؛ از طرف دیگر، مشکلات گذشته این خطر را به وجود آورده است. نظام جمهوری اسلامی و دین مردم در خطر است. دین جوانان نباید تضعیف شود. اگر احساس خطر نبود و توانایی لازم را در خودم فراهم نکرده بودم، هیچ وقت در این میدان پا نمی گذاشتم. وضعیت، مثل بستر گرمی می ماند که هرچه برف (فرهنگ) بر آن می بارد، بخار می شود و به هوا می رود.
رضایی افزود: مسئله دوم رفتارهاست. رفتار مسئولان در شرایط فرهنگی مردم، موثر است. معروف است که «اگر امرا خوب عمل کنند، مردم هم خوب عمل می کنند.» در حال حاضر، رفتار دولت مردان با فرهنگ و هنر نامناسب است. اصولا آنها در عرصه فرهنگ چه می خواهند؟ تا در عرصه فرهنگ چیزی گل می کند، آنها دخالت می کنند. ما باید عرصه فرهنگ و هنر را به جوانان بدهیم. شورای انقلاب فرهنگی، که میراث امام (ره) بوده و دستاوردهای زیادی از جمله در موضوع های فن آوری داشته، اما باید اعتراف کنیم در موضوع های فرهنگی، توفیق چندانی نداشته است.

پس از پایان وقت محسن رضایی، دیگر نامزدها درباره اظهارات وی صحبت کرده و برخی مسائل را به نقد کشیدند.



محمد غرضی، یکی از نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری، به عنوان منتقد نخست صحبت های محسن رضایی، در دو دقیقه وقتی که داشت، گفت: می خواهم از آقای رضایی بپرسم، آیا تصور شما از فرهنگ، یک موضوع مقطعی در زمان خاصی است یا فرهنگ یک ملت، در طول تاریخ حرکت می کند؟ آیا اگر فرهنگ مورد هجمه قرار گیرد، می تواند خود را حفظ کند یا گرفتار می شود؟ مثل گرفتاری هایی همچون فقر و بیکاری؟ یا اینکه دولت ها چقدر و چطور می توانند در عرصه فرهنگ نفوذ کنند؟ آیا فرهنگ در طول جامعه حرکت می کند یا در عرض آن؟

عارف: محمدرضا عارف، دیگر نامزد انتخابات ریاست جمهوری، دومین منتقد صحبت های ریاضی بود که گفت: کاش آقای رضایی جزئیات را بیان می کردند و راهکارهای خود را هم ارائه می دانند.

سعید جلیلی، دیگر نامزد انتخابات ریاست جمهوری، سومین نامزدی منتقد صحبت های محسن رضایی بود که گفت: درست است که مسائل اقتصادی مهم است. سوال این است که ما از ظرفیت فرهنگ چطور می خواهیم برای حل مشکلات اقتصادی استفاده کنیم. فرهنگ مثل مقوله های سیاسی نیست. به عنوان مثال، مطالب مقام معظم رهبری در نامگذاری سال ها، عمدتا فرهنگی است و اگر حاکم شود می تواند بیشتر از راه کارهای اجرایی موثر باشد و کمک کند. ما باید بدانیم که این فرهنگ چطور حاکم می شود و موضوعات اقتصادی را بهینه می کند. اگر ما بتوانیم با یک فرهنگ اقتصادی، آن را گفتمان حاکم بر جامعه کنیم، این قانون می تواند کمک کند برای رفع مشکلات اقتصادی.

علی اکبر ولایتی، دیگر نامزد انتخابات ریاست جمهوری، چهارمین نامزد منتقد صحبت های محسن رضایی بود که گفت: درباره مورد شورای عالی انقلاب فرهنگی، آن طور که آقای رضایی می گوید، نیست. من از سال 1369 که عضو این شورا بوده ام، شاهد هستم که تلاش ارزشمندی در احیای فرهنگ اسلامی و ایرانی صورت گرفته و نشان دهنده نگاه عمیق شورا به مسائل فرهنگی ملی و اسلامی است. اما مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی ضمانت اجرایی ندارد و رئیس جمهور به صورت سنتی به عنوان رئیس شورا انتخاب می شود. هر چقدر دولت، بودجه اختصاص دهد و مصمم باشد، مصوبات فرهنگی اجرا می شود.

حداد عادل، دیگر نامزد انتخابات ریاست جمهوری، پنجمین منتقد صحبت های محسن رضایی بود که گفت: من تعجب می کنم از دکتر رضایی که بدون اینکه راجع به فرهنگ صحبت کند، مستقیم وارد بحث اقتصادی می شوند. درست است که مسائل اقتصادی تاثیر دارد در مشکلات فرهنگی؛ اما فرهنگ، یک مقوله کاملا جداست. موضوع بی ارزش شدن هزار تومانی، مربوط به سال اخیر است، اما آیا ما قبلا مشکلات فرهنگی نداشتیم؟ بر اساس صحبت های آقای رضایی، ما باید نتیجه بگیریم که آنهایی که ثروتمند هستند، دیگر مشکل فرهنگی ندارند. کوخ نشینانی که امام فرمودند یک موی آنها را به کاخ نشین ها نمی دهم، فرهنگ ندارند. در حالی که این طور نیست که هرجا فقر نباشد مشکل فرهنگی نیست. بسیاری از مشکلات ما بدون تغییر نگرش فرهنگی حل شدنی نیست. کاش درباره خود فرهنگ صحبت کنید.
حسن روحانی: حسن روحانی، دیگر نامزد انتخابات ریاست جمهوری، ششمین منتقد صحبت های محسن رضایی بود که گفت: با تشکر از دکتر رضایی که به دو مسئله در این زمینه اشاره کردند. من فکر می کنم که ما مشکلات بسیاری زیادی در بخش فرهنگ داریم که باید به آن توجه کنیم. نخست اینکه فضای فرهنگی ما باید دارای امنیت باشد. ناامن بودن فضای فرهنگ و اینکه اصحاب فرهنگ و کسانی که می توانند در فضای فرهنگی حضور داشته باشند، اگر قرار باشد دغدغه هایی داشته باشند که بیشتر آن بی مورد است، سانسورهایی که ضرورت ندارد و می شود حذف کرد؛ قوانینی که شفاف نیست و خلاقیت را از بین می برد، اینها خلاقیت را نابود می کند. فضای ناامن خلاقیت را می کشد؛ خلاقیتی وجود ندارد که هنرمند ایده به وجود بیاورد، به هنر تبدیل کند و به کالای فرهنگی قابل عرضه به جامعه مبحث امنیت فضای فرهنگی برای ما مهم است.

صیانت باورهای دینی مورد هجمه قرار گرفته است. برخی مسئولان متاسفانه به جای تقویت باور دینی آن را تضعیف می کنند. هر مقام تازه واردی را به یکی از مقامات دینی نسبت دادند. قشرگری و بالاتر از آن، خرافات، به نام دین رواج پیدا کرده است. تا کی می خواهیم ادامه بدهیم. باید عقلانیت را ترویج کنیم؛ ما باید رفتار دینی را ترویج کنیم؛ برویم سراغ باورها؛ آن قدر به بایدها تکیه نکنیم و دستور و بخش نامه صادر نکنیم که اگر باورها را تقویت کنیم مردم خودشان بلد هستند چطور آن را تقویت کنند. می دانند که این مسائل مهم آنهاست، باید به صیانت بپردازیم و دین را از افکار موهوم و خرافات جدا کنیم و راه را برای فرهنگ دینی و ملی آماده کنیم.
محمدباقر قالیباف، دیگر نامزد انتخابات ریاست جمهوری، هفتمین منتقد صحبت های محسن رضایی بود که گفت: ضمن تشکر از دکتر رضایی، از مجموع توضیح حضرت عالی این برداشت را پیدا کردم که نگاه به اقتصاد و اقتصاد محوری نسبت به فرهنگ، اولویت بیشتری دارد. اگر درست است، این سئوال رو داریم که به هرحال، فلسفه نظام اسلامی چیست و چه فرقی بین آن و دیگر نظام هاست. اگر ما به دنبال رشد و تعالی انسان ها هستیم، آیا نگاه فرهنگی و تربیتی برای ما اولویت نیست؟ واقعا یکی از اشکالات عمده ای که الان در دولت های مختلف بوده، به خاطر نداشتن کارنامه فرهنگی قابل قبول نداریم؛ همین نگاه غلط است که فرهنگ را مظلوم کرده است؛ چون به هر حال، دولت چیزهایی رو باید توجه کند که سیاست و اقتصاد تحت فرهنگ باشند وگرنه، نظام ما زیر سئوال است؛ وگر غیر از این است، من توضیحات شما را می شنوم.
رضایی در پاسخ به نقدها و نظرهای رقیبان: سخنان دوستان نشان می دهد که آنها کشور را فقط تهران می دانند و به شهرهای دیگر سفر نکرده اند. من همیشه هشدار می دهم که دشمن با همه توان خود در همه عرصه ها هجمه کرده و ما نباید وقت را از دست بدهیم. من در ادامه، جزئیات برنامه خود را هم توضیح خواهم داد؛ اما در حال حاضر داریم درباره رویکردهای کلی صحبت می کنیم.

مگر دوستان فراموش کرده اند که سال نخست دفاع مقدس، چه وضعیت فرهنگی داشتیم؟ اما از سال دوم به بعد، هویت فرهنگی مان تغییر کرد. آقایانی که از شورای انقلاب فرهنگی دفاع می کنند، بگویند بعد از جنگ، آنچه را ما تحویل دادیم و آن فضای فرهنگی را، شما چه کردید؟ مثلا در عرصه معماری چه کردید؟ این وضعیت معماری، حتی جامعه را دچار خشونت می کند؟ شما کجا شوراها را موظف کردید که در معماری تغییر دهد و دستورالعمل اسلامی و مناسب صادر کردید؟

*******

روحانی: تا فرهنگ ما دولتی است، مسائل ما حل و فصل نخواهد شد
در ادامه برنامه، بر اساس قرعه، حسن روحانی به ذکر رئوس برنامه های فرهنگی و اجتماعی خود پرداخت.

با گرامیداشت سالروز وفات امام کاظم (ع) و حادثه 15 خرداد. مسائل فرهنگی، یکی از مهم ترین مسائل انقلابی و ملی ماست. انقلاب ما از ابتدا انقلاب فرهنگی بود، اما امروز بعد از 35 سال در زمینه فرهنگ آنچه مردم باید شاهد باشند، وجود ندارد. انقلاب ما انفجار نور بود، اما آیا اکنون در این جامعه، اخلاقی وجود دارد؟ وقتی در رسانه های عمومی سخنی گفته می شود که مردم می دانند اغراق و مبالغه و یا آمار غیر دقیق است، وقتی افرادی در رسانه تهمت می زنند و افترا می زنند، بدون اینکه حکم قضائی صادر شده باشد، وقتی افرادی که مسئولیت سنگین دارند، اخلاق را زیر پا می گذارند، نتیجه اش این است که اعتماد عمومی هم از بین می رود. این همه چک های بی محل، این همه اعتیاد، حاشیه نشین ها، طلاق ها که 7 درصد رشد داشته و همه آسیب های اجتماعی با بررسی ما در «مرکز تحقیقات اجتماعی» رو به افزایش بوده، در سال های اخیر. چون مبنای فرهنگی، آسیب دیده است.

من مهم ترین راهکار را تمرکز زدایی می دانم. تا زمانی که فرهنگ ما دولتی است، مسائل ما حل و فصل نخواهد شد. تا زمانی که تعمیق نداشته باشیم و دنبال کمیت باشیم و آمار تولید کنیم و حتی اگر آمار درست باشد، مسائل ما حل و فصل نخواهد شد. درست است که دولت در زمینه فرهنگ باید سیاست گذار باشد و نظارت و حمایت کند و اولین حمایتش هم شفافیت در مقررات و ایجاد فضای امن در جامعه است، اما ما باید کار را به صاحبان اصلی، یعنی اصحاب هنر واگذار کنیم و دولت حامی آنها باشد.
نقد قالیباف از صحبت های روحانی: نکته ای که جناب آقای روحانی در این حوزه اشاره کردند ، بحث درستی است. کلیات آن، یکی از بهترین روش هاست. برای اینکه دولت نسبت به مردمان تاثیرگذار فرهنگی باشد، مردم نگاه می کنند که مسئولان چگونه رفتار می کنند؛ صداقت در گفتار، رفتار و و وعده هایی که داده می شود، مورد ارزیابی مردم است. اما باز من سوالم از آقای روحانی این است که به هرحال این انتقادی که وارد کردند و وجود دارد در دولت، دولت ایشان با چه رویکرد فرهنگی خواهد بود؟ آیا صرفا تمرکززدایی از دولت در حوزه فرهنگ کافی است یا باید طرح نو درانداخت و نگاه نوئی در موضوع فرهنگ داشت. یکی از مشکلات، رفتار دوگانه رابطه دولت و ملت است و این تمرکززدایی آیا به تنهایی می تواند بقیه موضوعات را حل کند.
انتقاد رضایی از صحبت های روحانی: آقای دکتر روحانی، یکی از عواملی را که من عرض کردم که رفتار دولت مردان بود، روی فرهنگ توضیح دادند. البته دامن این رفتار غلط در دولتمردان، بسیار گسترده تر از آن است که آقای دکتر روحانی گفت. ما باید به هر حال، رابطه دولت و فرهنگ را طوری بازسازی کنیم که اعتماد به وجود آید.

انتقاد غرضی از صحبت های روحانی: سوالم از آقای روحانی این است که فرهنگ جامعه، اکتسابی است یا تزریقی؟ آیا دولت ها موفق می شوند فرهنگ را تغییر بدهند؟
انتقاد عارف از صحبت های روحانی: آیا اگر تمرکززدایی صورت بگیرد، اما نگاه قیم مآبانه دولت بر فرهنگ باقی بماند، مشکلات حل می شود؟ مثلا یک روزنامه که با دولت اختلاف سلیقه دارد، آیا می تواند باعث تعطیلی روزنامه شود؟ بعد از تمرکز زدایی چه باید کرد که این نهادهای مردمی بتوانند فعالیت خود را در چارچوب قانون ادامه بدهند.