در سال حماسه سیاسی یکی از حماسه‌سازان، تشکل‌های دانشجویی هستند، برهمین اساس خبرگزاری فارس میزگردی با عنوان «تشکل‌های دانشجویی، فرصت‌ها و تهدیدها در انتخابات یازدهم ریاست‌جمهوری» برگزار کرد.

این نشست صبح یک روز بهاری با حضور غلام‌رضا خواجه‌سروی معاون فرهنگی اجتماعی وزارت علوم در محل خبرگزاری فارس آغاز شد و با جلسه صمیمانه مدیرعامل خبرگزاری فارس با دانشجویان به پایان رسید.
مدعوین دبیران تشکل‌های دانشجویی بودند، البته دبیران بسیج دانشجویی و اتحادیه دانشجویان مستقل نتوانستند در این نشست حضور یابند و نمایندگان خود را فرستادند.
* تأکید بر مناظرات دانشجویی/ مشکلات بروکراسی سد اجرای برنامه‌های تشکل‌های دانشجویی
از بسیج دانشجویی مجتبی ثابتی مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه تربیت مدرس آمده بود و اولین سخنگوی این نشست شد، ثابتی در آغاز با انتقاد از عملکرد فعلی تشکل‌های دانشجویی، گفت: تشکل‌ها بخشی از فعالیت‌های فرهنگی دانشگاه‌ها را بر عهده دارند و بسیاری از کارهای مدیران فرهنگی را انجام می‌دهند و اگر قرار باشد به کار آنها نمره ارزیابی بدهیم باید بگوییم کارها به صورت ابزاری و ماهیچه‌ای انجام می‌گیرد.

به گفته ثابتی، ‌نیاز ما در دانشگاه نیاز معنوی است، یعنی باید مخلصان و روحانیت حضور بیشتری در دانشگاه داشته باشند زیرا ذات روحانیت اخلاص را به همراه دارد.
وی معتقد است که حضور عناصر انقلابی، مخلص، بی‌ادعا و سالم در دانشگاه‌ها کارآمدی را فراهم می‌کند.
به گفته مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه تربیت مدرس حضور یک روحانی در یک خوابگاه دانشجویی به مراتب بیشتر از توزیع صدها کتاب قابل تکیه است.
وی با اشاره به معنای لغوی حماسه سیاسی خاطرنشان کرد:‌ در تعریف حماسه سیاسی در لغتنامه‌ها به این شکل عنوان شده که حماسه یک کار فوق‌العاده است که اثر ماندگار دارد و حتی ممکن است با ترکش‌هایی همراه باشد که در حماسه دفاع مقدس نیز همین گونه بود، حماسه سیاسی ما نیز به این شکل است و ما باید برای سیلی خوردن آماده باشیم که در این راستا روحیه اخلاص و همدلی می‌تواند به ما کمک کند. ولی باید تشکل‌های دانشجویی به طور جدی وارد شوند.
ثابتی با بیان اینکه بسیج فراوانترین تشکل دانشگاه‌هاست، گفت: بیش از دو هزار تشکل بسیجی در دانشگاه‌ها وجود دارد. ولی با محدودیت جدی مواجه هستیم. حتی در دانشگاه‌های بزرگ برای فضاسازی انتخابات محدودیت داریم، این در حالی است که لایه‌های دانشگاه‌های شهرستان‌ها نیز متاثر از تهران هستند.
ثابتی اظهار داشت: در تشکل‌های بسیج دانشجویی کارهای محتوایی سنگینی برای انتخابات طراحی می‌شود ولی یک سری مشکلات بروکراسی وجود دارد که باید حل شود.
وی گفت: در این مرحله حساس انتظار داریم همه دست به دست هم بدهیم که اگر هم مشکلی داشتیم، مدیران دانشگاه در رفع آن کمک کنند، نه اینکه جلوی کارها سنگ بیندازند. انتظار داریم مدیران مسائل را درک کنند و خواهش ما این است که وزارت علوم تاکید کند که مسئولان دانشگاه شرایط را درک کنند.
ثابتی گفت: تنها چیزی که می‌تواند جلوی کار دانشجویان حزب‌الهی را بگیرد بحث مصلحت است و دانشجوی حزب‌الهی تابع باندبازی‌ها و بدفهمی‌های مسئولان نیست. بنابراین وزارت علوم باید به مسئولان دانشگاه تاکید کند که جلوی کار بچه‌های انقلابی را نگیرند.
وی افزود: ماه آینده مهمترین ماه تاریخ دانشجویی تشکل‌ها است و بعد از آن فرصت از جامعه دانشگاهی گرفته شده و به دست احزاب داده می‌شود بنابراین باید در این ماه تمام تلاش خود را بکنند.
مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه تربیت مدرس ادامه داد: باید در بحث مناظرات دانشجویی تاکید شود و دغدغه ما عدم همراهی مدیران دانشگاه‌هاست.
وی با بیان اینکه ما سخنان مقام معظم رهبری را با یک زبان ناقص بیان می‌کنیم، گفت: فتنه سال 88 به این دلیل اتفاق افتاد که منطق در دانشگاه‌ها پیاده نشد و مسئولان دانشگاه‌ها باید اجازه دهند تا دانشجویان در مناظرات شرکت کنند و همه افراد صحبت‌های خود را بیان کنند حتی اگر اشتباه یا بی‌منطق باشد.
*امتحانات اجازه فعالیت سیاسی نمی‌دهد

مهدی خوجگی دبیر جنبش عدالتخواه دانشجویی دومین سخنران این میزگرد بود، وی با تأکید بر اینکه ما باید تفسیر متفاوتی از حماسه سیاسی داشته باشیم، گفت: بخشی از این تفسیر متفاوت حضور حداکثری است؛ اما حماسه را نباید در این تعریف خلاصه کرد. مردم علاوه بر وظیفه حمایت، یک وظیفه نقادی نیز دارند که نظام باید این فضا را برای مردم فراهم کند.
به گفته وی، تنها تشکل‌ها هستند که می‌توانند حقوق و آرمان‌های مردم را مطالبه کرده و نقش روشنگری ایفا کنند.
خوجگی گفت: اینگونه نیست که تنها در دو دانشگاه تهران و تربیت مدرس مدیریت خوب عمل نکرده است، بلکه وضعیت در دیگر دانشگاه‌ها نیز همین‌طور است. ما نمی‌دانیم شور و نشاط دانشگاه را چگونه بسنجیم.
خوجگی در ادامه سخنان خود تصریح کرد: بحث بعدی، حق عمل سیاسی است که حق تمام دانشجویان است. اگر شما فضای آزادی را ببندید، اولین جفا را به بچه‌های انقلابی کرده‌اید.
بحث دیگری که مهدی خوجگی بدان پرداخت، مسئله تعویق زمان امتحانات بود. وی در این رابطه اظهار داشت: وزارت علوم دلیل تعویق زمان امتحانات را فعالیت سیاسی بیشتر دانشجویان مطرح می‌کند؛ درحالیکه دلیل قانع کننده‌ای نیست. دانشجویانی که امتحان دارند چگونه می‌توانند به فعالیت سیاسی بپردازند.
وی افزود: اولین ضرر این تصمیم ارائه ضعیف دروس و بدفهمی آن است. این کار عاملی برای نشاط سیاسی نیست. وقتی فضای دانشگاه راکد باشد نباید توقع داشت جامعه فضای پرشور پیدا کند.
دبیر جنبش عدالتخواه دانشجویی خاطرنشان کرد: بیشتر احزاب و جریان‌ها، مسائل سیاسی را در انحصار خود می‌گیرند و وزارت علوم با این تصمیم خود، دست تشکل‌های دانشجویی را برای شکستن این حصر بسته است.
وی در ادامه سخنان خود اشاره‌ای به فضای باز فرهنگی در دانشگاه‌ها نیز داشت و تصریح کرد: فضای سیاسی در دانشگاه‌ها بسته است اما مشاهده می‌کنیم برعکس آن فضای فرهنگی دانشگاه‌ها باز است.
مهدی خوجگی بحث دیگر را به تأسیس تشکل‌های دانشجویی اختصاص داد و گفت: بعضی از این تشکل‌ها 6 سال است که بدنبال گرفتن مجوز هستند و به درخواست آنان نیز جواب درست و قطعی نمی‌دهند.
وی همچنین با اشاره به نشریات دانشجویی، گفت: نشریه دانشجویی باید به هر فردی در دانشگاه داده شود. این مطالبه دیگر تشکل‌ها از وزارت علوم است که باید این وزارت دراین رابطه اقدام لازم را انجام دهد.
* عدم پاسخگویی به برخی تشکل‌های دانشجویی/نگاه تبعیض آمیز به تشکل‌ها

علی اسلامی دبیر دفتر تحکیم سومین سخنران این نشست بود، وی با بیان اینکه در حوزه علوم انسانی و تحلیل فضای موجود جامعه عوامل مختلفی دخیل هستند، گفت: در این که فضای موجود دانشگاه با آنچه باید باشد فاصله دارد شکی نیست و در حال حاضر فضای مناسبی در دانشگاه‌ها حاکم نیست.
وی افزود: البته فضای مدیریت هم در این بخش نقش زیادی دارد ولی تمام جریان مربوط به مدیریت نیست.
به گفته اسلامی، در درجه اول این مشکل به دستورالعمل‌ها و آئین‌نامه‌ها مرتبط می‌شود که در این بخش تاکید بسیاری بر ایجاد فضای باز در دانشگاه‌ها شده است که نکته مثبتی است.
وی افزود: در هیئت نظارت دانشگاه‌ها نگاه بسته مدیریتی و نشناختن مرزها و خط قرمز نظام وجود دارد به طوری که آنقدر فضا را تنگ می‌بینند که مشارکت حداکثری اتفاق نمی‌افتد. رؤسای دانشگاه‌ها باید خطوط نظام را بشناسند.
به گفته وی، در فاصله 6 ماه مانده به انتخابات به درخواست‌های هیئت‌های موسس تشکل‌های دانشجویی پاسخ نمی‌دهند که این موضوع سبب نگاه بدبینانه می‌شود.

وی عدم تامین اعتبار برنامه‌ها را نیز یکی دیگر از مشکلات تشکل‌های دانشجویی عنوان کرد و گفت: اساتید دانشگاه‌ها نیز در فضای باز دانشگاه‌ها مؤثرند ولی برخی اساتید اعتقاد دارند که دانشگاه محیطی صرفا علمی است در حالی که دانشگاه محیطی برای انسان‌سازی است و نمی‌توان نگاه یک وجهی به آن داشت. به تعبیر مقام معظم رهبری اساتید فرماندهان جنگ نرم هستند ولی نه در جبهه خودی.
اسلامی تاثیرپذیری دانشگاه‌ها از فرهنگ غیراسلامی را یکی دیگر از مشکلات مطرح کرد و گفت: متاسفانه در حال حاضر افراد فقط به خود می‌پردازند و توجهی به جامعه ندارند.
وی گفت: باید برای هر بخشی وزنی قائل شویم و در تمام حوزه‌ها فعالیت کنیم بخصوص حوزه علوم انسانی که در حال حاضر نگاه غربی به آن ورود پیدا کرده است.
اسلامی ضعف مبانی اندیشه اسلامی را از مشکلات دیگر دانشجویان دانست و گفت: برخی دانشجویان دغدغه‌ای برای انجام فعالیت در این حوزه ندارند.
وی افزود: شرایط بد اقتصادی و کشمکش بین مسئولان نیز در فضای دانشگاه‌ها مؤثر است و البته کم‌کاری تشکل‌های دانشجویی نیز می‌تواند در فضای دانشگاه تاثیر داشته باشد.
دبیر دفتر تحکیم وحدت ‌کمبود منابع علمی در حیطه‌های کار تشکیلاتی را نیز یکی دیگر از موارد تاثیرگذار در فضای دانشگاه‌ها اعلام کرد.
وی با اشاره به نگاه تبیعض‌آمیز به تشکل‌های دانشجویی گفت: در دانشگاه‌ها به برخی تشکل‌ها مجوز فعالیت می‌دهند ولی به برخی دیگر مجوز نمی‌دهند.
اسلامی همچنین به فضای دانشگاه علامه طباطبایی اشاره کرد و گفت: در دانشگاه علامه کرسی‌های آزاداندیشی به طور مناسب انجام می‌شود و موضوعات مختلفی مورد بررسی قرار می‌گیرد و اجحاف است بگوییم این دانشگاه فضای بسته‌ای دارد.
وی افزود: به برخی تشکل‌ها در دانشگاه‌ها مجوز نمی‌دهند و اینگونه بیان می‌کنند که اتحادیه آنها را تائید نکرده در حالی که برخی از این دانشجویان مورد تائید اتحادیه هستند. ولی مجوز نگرفته‌اند.
به گفته اسلامی، گاهی دلایل محکمه پسندی برای رد صلاحیت برخی از هیئت‌های مؤسس وجود دارد ولی نباید همه را با یک چوب زد. گاهی برای رد صلاحیت حق با دانشگاه‌هاست ولی در برخی موارد اینگونه نیست و به همین دلیل برخی افراد فکر می‌کنند به دلیل زمان انتخابات مجوزها صادر نمی‌شود ولی اینگونه نیست زیرا برخی درخواست‌ها بیشتر از یک سال پاسخ داده نشده است. ما باید از فعالیت دانشجویان استقبال کنیم زیرا دانشجویان در فضای دانشجویی فعال می‌شوند نه فضای سایبری و زیرزمینی.

* ارایه کارنامه فرهنگی دانشگاه‌ها برای دولت یازدهم
علیرضا کریمی دبیر سیاسی اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان مستقل به عنوان چهارمین سخنران این میزگرد، گفت: فضای دانشگاه با تصمیماتی که گرفته می‌شود، فضایی شبیه به سال‌های قبل از 74 را تداعی می‌کند که دانشگاه نه سیاسی و نه علمی است.
وی افزود: من نمی‌گویم درحال حاضر فضای دانشگاهی امنیتی است، چون واقعا این طور نیست، اما بعضاً تصمیماتی دیده می‌شود که جای تعجب دارد. برای مثال مسئله عدم دعوت از کاندیدا در بعضی از دانشگاه‌ها یا تغییر زمان امتحانات. شما اگر می‌خواهید در سال حماسه سیاسی دانشجویان کمک این حماسه باشند، باید در تصمیماتی که می‌گیرید، تجدید نظر بکنید.
کریمی تصریح کرد: روزهای پایانی دولت است و من از معاونت فرهنگی وزارت علوم می‌خواهم یک کارنامه فرهنگی از اقداماتی که این معاونت انجام داده، تهیه کند تا برای معاونین فرهنگی دولت آینده نیز مثمر ثمر باشد.
دبیر سیاسی اتحادیه انجمن مستقل در پایان سخنان خود تاکید کرد بهتر است طرح حجاب و عفاف جایگزین طرح تفکیک جنسیتی شود و همچنین برای سیاسی کردن فضای دانشگاه تصمیمات دقیقی گرفته شود تا حماسه سیاسی از دانشگاه‌ها شرع شود.

* تاکتیک تشکل‌های دانشجویی باید تغییر کند
چمندی دبیرکل اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان دانشگاه‌های سراسر کشور آخرین کسی است که در این نشست صحبت می‌کند، وی با تأکید بر اینکه کسانی که در فتنه 88 دستی داشتند را بیش از صد بار به مناظره دعوت کردیم اما حاضر نشدند به دانشگاه بیایند، افزود: مقام معظم رهبری فرمودند نظم باید در دانشگاه‌ها حاکم باشد در حالی که سال 88 عده‌ای می‌خواستند هنجارشکنی کنند و انقلاب لیبرالی برپا کنند و پس از آن فضا را امنیتی دانستند ولی خود آنها فضای امنیتی را حاکم کردند و در مناظرات شرکت نکردند.
چمندی گفت: مسئله این است که ما گفتمان اسلامی داریم و با مخالفان اسلام برخورد می‌کنیم و ترسی از مناظره نداریم.
وی افزود: فضا در حال حاضر تغییر کرده و ما هم باید تاکتیک را تغییر دهیم در حالی که ما هنوز امیدواریم بیانیه صادر کنیم.
به گفته چمندی فضای دانشگاه‌ها و شرایط سخن گفتن دانشجویی باید تغییر کند.
وی گفت: در حال حاضر جریان فرار دانشجویی وجود دارد که این مسئله را تلقین می‌کند که اگر مقابل حکومت نباشیم حکومتی هستیم.
چمندی اظهار داشت: باید برخورد با سران فتنه بررسی شود در حال حاضر می‌گویند فضای دانشگاه‌ها بسته است و حتی کسانی که مخالف حلقه انحرافی هستند نیز این گونه می‌گویند.
وی گفت: فضای امنیتی این است که دانشجو را ستاره‌دار می‌کردند و به جرم دفاع از مقام معظم رهبری با ما برخورد می‌کردند. ولی در حال حاضر اینگونه نیست.
وی گفت: مقام معظم رهبری هم انتقادات از نظام را بیان می‌کنند ولی فضایی برای سوءاستفاده دشمن ایجاد نمی‌کنند ولی برخی‌ها طوری انتقاد می‌کنند که رسانه‌های بیگانه نیز از آن سوءاستفاده می‌کنند.
* نگاه جدی دشمنان به دانشگاه‌ها/تشکل‌های دانشجویی مشکلات را موردی اعلام کنند

غلامرضا خواجه سروی معاون فرهنگی اجتماعی وزارت علوم که تا کنون فقط به نوشتن مطالب بسنده کرده بود، گفت: امور فرهنگی و سیاسی آموزش عالی متعلق به نظام جمهوری اسلامی ایران است و متعلق به احزاب یا گروه خاصی نیست. موضوع دانشگاه نیز انسان سازی است و باید مبدأ همه تحولات باشد. در حقیقت اگر دانشگاه اصلاح شود، جامعه نیز اصلاح خواهد شد.
به گفته وی، در حوزه فرهنگی همه ما مخاطب فرامین رهبری هستیم و وزارت علوم در اجرای این فرامین تمام تلاش خود را خواهد کرد.
وی تأکید کرد که باید بین تشکل‌های دانشجویی و وزارت علوم، رابطه حسنه برقرار باشد و همه در خدمت نظام قرار گیرند. در انتخابات نیز فرض همین است. وزارت علوم باید با کم کردن موانع فضا را طوری فراهم کند تا دانشجویان بتوانند فرامین رهبری را به نحو احسن اجرا کنند و بتوانند در انتخابات 92 نقش فعالی داشته باشند.
معاون فرهنگی وزارت علوم تصریح کرد: درحال حاضر هم دشمنان نگاه جدی به دانشگاه‌های ما دارند و هم فعالان سیاسی و این فرصتی برای دانشگاه‌هاست که باید با سنجیدن شرایط به بهترین نحو نقش خودشان را ایفا کنند. البته در این مسیر مشکلات و موانعی وجود دارد که از ویژگی‌های کارهای فرهنگی و سیاسی است.
وی با بیان اینکه در دانشگاه عنصر اقناع حرف اول را می‌زند، گفت: در همین رابطه شروع کرسی‌های آزاداندیشی با مشکل مواجه بود اما حال مسئولان دانشگاه متوجه شدند این کرسی‌ها ابزار خوبی برای تضارب آراء و نقد منصفانه است. در حقیقت تلاش شده است فضایی که در شأن نظام جمهوری اسلامی است در دانشگاه‌ها بوجود بیاید.

وی در ادامه افزود: از سال 84 به بعد بین تشکل‌های دانشجویی و وزارت علوم تعامل جدی بوجود نیامده بود اما حالا با تقسیم کار یک رابطه درست بوجود آمده است. این درک در معاونت فرهنگی وزارت علوم وجود داشت که هرکسی را در جایگاه خودش ببیند.
معاون فرهنگی وزارت علوم گفت: الآن نیز انتخابات فرصت خوب و طلایی است تا بار دیگر دانشگاه فعالیت خود را داشته باشد تا مجددا زمینه مشارکت گسترده را شکل دهد. همچنین فرصت مناسبی برای تحکیم مجدد نظام و حکومت با مردم است. در سال 88 فرصت بسیار خوبی پیش آمد اما هم دشمنان جمهوری اسلامی و هم تابعین آنان اجازه ندادند انتخابات ما تأثیرات منطقه‌ای و بین المللی را بگذارد. اجازه ندادند کشور از فواید حضور 85 درصدی مردم استفاده کند. ما انتظار داریم نقشی که در این زمینه برعهده داریم را به نحو احسن اجرا کنیم.
غلامرضا خواجه سروی د ادامه سخنان خود اظهار داشت: سیاست وزارت علوم این است که از کار تشکیلاتی و سیاسی قانونمند حمایت می‌کند. انتظار هم از تشکل‌های دانشجویی این است که مشکلات را موردی عنوان کنند تا وزارت پیگیری کند. البته این را هم باید بدانیم امکان برآورده شدن صد در صد خواسته‌های تشکل‌ها وجود ندارد.
وی افزود: برای مثال در مورد دانشگاه فسا هیچ شکایتی از هیئت مؤسس آن بدست ما نرسیده است. دانشگاه‌های ما یک دید نامناسبی به فعالیت‌های سیاسی دارند آن هم بخاطر فضایی بود که جبهه اصلاحات در دانشگاه‌ها بوجود آورده بود.
وی در پایان سخنان خود با اشاره به تغییر زمان امتحانات دانشجویان خاطرنشان کرد: هیچ دانشگاهی در ایام انتخابات تعطیل نیست اما در ایام انتخابات، امتحان برگزار نخواهد شد. و در نتیجه چنین شد که برای دانشجویان فراغت بالی بوجود بیاید تا هم به انتخابات و هم به امتحانات توجه داشته باشند.