با شنیدن نام هر انتخابات، تبلیغات که نقش موثری در انتخاب فرد به عنوان منتخب مردم دارد نیز از پی آن به ذهن‌ها می‌آید. در انتخابات مجلس که تعداد منتخبین مردم نیز بیش‌تر است این تبلیغات بی‌شک گسترده‌تر خواهد بود.
با فرارسیدن موسم انتخابات به خصوص انتخابات مجلس، همواره بحثی در میان افکار عمومی شکل می‌گیرد و آن این است که یک کاندیدای نمایندگی مجلس چگونه هزینه تبلیغات انتخاباتی‌اش را تامین می‌کند. به اذعان خود داوطلبان و کسانی که به مجلس راه یافته‌اند اکثر کسانی که در انتخابات کاندیدا می‌شوند هزینه‌هایشان را از طریق گروه‌های سیاسی و افراد متنفذ تامین می‌کنند. حال در پس این کمک هزینه‌ها چه اهدافی پنهان است و کمک‌کنندگان چه اهدافی را دنبال می‌کنند . در این گزارش به بررسی میزان هزینه‌های تبلیغاتی نمایندگان مجلس و نحوه صرف آنان در آستانه انتخابات می‌‍‌پردازیم.
اهدای گونی‌های برنج به خانواده‌ها، کمک به مساجد روستاها، شادباش دادن در مراسم عروسی، شرکت در مراسم ختم، شام دادن و سفره‌های رنگین از ترفندهایی است که طی سال‌های اخیر برخی کاندیداهای انتخاباتی برای شرکت در انتخابات از آن‌ها استفاده می‌کنند که بعضا نتیجه هم می‌دهد و برای این افراد رای‌ساز می‌شود. اما مهم این است که در این تبلیغات چه میزان هزینه می‌شود و مهم‌تر آنکه این هزینه‌ها از کجا تامین می‌شوند.
یکی از نماینده‌های استان زنجان در مورد هزینه‌های یک انتخابات می‌گوید: یک کاندیدای نمایندگی مجلس باید حداقل یک میلیارد تومان برای حضور در مجلس هزینه کند. البته این هزینه‌ها به نسبت شرایط جغرافیایی و فرهنگی متفاوت است. برخی کاندیداها در زمان انتخابات به مساجد همه روستاها به صورت جداگانه دو میلیون تومان کمک مالی می‌کنند و یا به هر خانوار یک گونی برنج اهدا می‌کنند که با یک حساب سرانگشتی تعداد روستاها، می‌توان هزینه‌ای که تنها در روستاها برای انتخابات انجام می‌شود را دریافت.
این نماینده زنجان تاکید می‌کند که در شرایط فعلی یک کاندیدای نمایندگی مجلس مبلغی مابین یک تا دو میلیارد را برای انتخابات هزینه می‌کند. البته این مدل هزینه‌ها در برخی روستاها نتیجه می‌دهد و مردم روستایی به فرد مورد نظر رای می‌دهند.
یکی دیگر از نمایندگان استان یزد نیز در همین ارتباط به قانون می‌گوید: برای کاندیدا شدن در انتخابات تنها حدود ۲۰۰ میلیون تومان هزینه چاپ تراکت، اجاره دفتر، ارسال پیامک و مواردی از این دست می‌شود که البته در بیش‌تر موارد کاندیداهایی هم هستند که چند برابر این مبلغ را هم هزینه می‌کنند.
یکی دیگر از نمایندگان استان زنجان در همین ارتباط به قانون می‌گوید: در انتخابات پیشین رقیب من حدود ۵۰۰ میلیون هزینه کرده بود و برای کاندیدا شدن به ۱۱ هزار خانه(!) سر زده بوده و با همه افراد این خانواده‌ها مذاکره حضوری داشته و در قانع کردن این افراد کوشیده بود.
وی ادامه داد: برای کاندیدا شدن در انتخابات برخی افراد هزینه‌های دیگری نیز می‌پردازند به عنوان مثال از چندین ماه پیش از انتخابات در همه مراسم ختم و عروسی شرکت می‌کنند و خودی نشان می‌دهند. حتی در مراسم‌های عروسی علاوه بر شادباش‌های کلانی که به مردم حاضر در مراسم می‌دهند هدیه‌های دیگری هم می‌دهند که در آراء برخی از مردم بی‌تاثیر نیست. به صورت حداقلی یک میلیارد تومان در این تبلیغات‌ها هزینه می‌شود.
یکی از نمایندگان استان فارس نیز معتقد است که در این استان برای انتخابات و نماینده شدن باید مبلغی حدود یک میلیارد تومان هزینه کرد. البته افرادی هم هستند که در حال حاضر و از چندین ماه پیش چندین برابر این مبلغ هزینه کرده‌اند.
طبق ماده ۵۶ قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی، تبـلیغـات انتـخاباتـی نامزدهای نماینـدگـی هشـت روز قــبل از روز اخذ رأی (مرحله اول و دوم) آغاز و تا ۲۴ ساعت قبل از اخذ رأی ادامه خواهد داشت.
اما نکته جالب اینجاست که شاید از یک سال قبل تحرکات برخی از افراد برای کاندیدا شدن در انتخابات مجلس شروع می‌شود و تبلیغات کلان آن‌ها نیز صورت می‌گیرد. اصولا کاندیداها اقدام به برگزاری جلسات انتخاباتی و سخنرانی با حضور مردم می‌کنند و در همین جلسات وعده‌های فراوان و متعددی به افراد حوزه انتخابیه‌شان می‌دهند، وعده‌هایی که شاید هیچ‌گاه محقق نشود و تنها در حد آرزو برای مردم آن حوزه انتخابیه باقی می‌ماند. از سوی دیگر کاندیداهای انتخابات مجلس در بیشتر موارد وعده‌های زیادی به افراد صاحب نفوذ می‌دهند که شاید برای محقق شدن آن‌ها پس از نمایندگی وادار می‌شوند به کارهای غیر قانونی دست بزنند.
یکی از نمایندگان استان مازندران نیز می‌گوید: در برخی از شهرها مردم در برابر تبلیغات کلان نمایندگان موضع منفی می‌گیرند و هزینه‌های زیاد نتیجه عکس هم می‌دهد. چنانچه فردی شناخته شده نبوده و دارای وجه علمی و مذهبی نباشد حتی اگر میلیاردها دلار هم هزینه شود نتیجه نخواهد گرفت لذا افراد بیش‌تر باید به دنبال ایجاد پایگاه عمومی باشند. اما هنوز این سوال وجود دارد که این مبالغ از کجا تهیه می‌شوند؟ آیا فرد خاصی از کاندیداها حمایت می‌کند؟ آیا کاندیداها تا این اندازه توانایی مالی دارند؟ و…
یک نماینده مجلس در این ارتباط می‌گوید: همه این هزینه‌ها از سوی کاندیدا پرداخت نمی‌شود و اصولا جریان‌های سیاسی که اعضای زیادی دارند در این ماجرا نقش اصلی را بر عهده دارند، به عنوان مثال یک جریان سیاسی وجود دارد که برای راه یافتن کاندیداهای مورد نظر خود به مجلس برای هر فرد یک میلیارد تومان کنار می‌گذارد و آن را هزینه می‌کنند تا در بهارستان هم کرسی داشته باشند.
اما موضوع دیگر تفاوت میان شیوه تبلیغات در پایتخت و شهرستان‌هاست. در تهران تبلیغات انتخاباتی عمدتا به شکل پخش تراکت، پوستر، ارسال پیامک و شرکت در مجالس صورت می‌گیرد اما شاید چند کیلومتر آن‌طرف‌تر نمایندگان دادن برخی اقلام به مردم را راهی بهتر برای جذب آرا مردم بدانند، این در حالیست که میزان مشارکت شهرستانی‌ها در انتخابات چندین برابر پایتخت‌نشینان است.

سایت قانون