امیر علی آزادی
سوم تیر 1384 زمانی رقم خورد که همه ی گفتمانهای مطرح شده از ابتدای انقلاب تا آن برهه، با کاندیدای خود به میدان رقابت سیاسی آمدند.

آنچه که در سه تیر 1384 رخ داد نشان دهنده قوت و ضعف گفتمانهای مطرح شده بود. از گفتمان غالب آن زمان یعنی اصلاحات، نماینده آن از میان هفت کاندیدای مطرح شده جایگاهی بهتر از پنجم نیافت و گفتمانهای درون اصولگرایی که از جانب احمدی نژاد، قالیباف، رضایی و لاریجانی هر کدام به نحوی پرچم دار آن بودند و به عرصه رقابت وارد شدند، نتیجه این رقابت دشوار با وجود رقیب بزرگی در آن سوی میدان همچون هاشمی رفسنجانی با پیروزی گفتمان عدالت به پرچم داری محمود احمدی نژاد همراه بود.

سوم تیر 1384 نشان دهنده نقطه عطفی در انقلاب اسلامی بود و این نقطه عطف بازگشت به آرمانهای انقلاب و زنده شدن گفتمانی بود که در آن خدمت به مردم، کارآمدی، عدالت محوری، پرکاری، دوری از اشرافیت و ساده زیستی، پرهیز از اسراف بیت المال ، مبارزه با فساد و آقا زادگی های مطرح شده در آن زمان ، رویکرد سیاست خارجی تهاجمی و عدم عقب نشینی در برابر مستکبرین جهان ، شجاعت در مقابل مستکبرین داخلی و خارجی و استفاده از مدیران جوان و ساده و خوشنام و خدمتگذار و گشودن حلقه مدیریتی ثابت گذشته از اصلی ترین معیارهای آن بود و در واقع ملت دست بر روی گفتمانی گذاشت که هیچ گاه از مواضع گفتمانی خود کوتاه نیامد و هرگز حاضر نشد برای کسب آرای بیشتر به عبور از گفتمان اصیل انقلاب تن دهد، در حالی که در همان انتخابات برخی از اصولگرایان برای کسب رای به اصطلاحاتی چون اصولگرای اصلاح طلب و تبلیغات گسترده با هزینه های هنگفت از بیت المال و حتی دفاع از شیرین عبادی و تمجید از شخصیت وی پرداختند تا شاید رای چند نفری را با خود همراه سازند.

گفتمان سوم تیر گفتمان وابسته به یک فرد نبوده و نیست که با رفتن یک نفرد و یا چند نفر از آن، به آن ضربه وارد شود و از کارایی بیفتد بلکه آنچه رخ داده است بالا رفتن توقعات مردم از کاندیدای ریاست جمهوری آتی است و هرگز مهم نیست که رییس جمهور آتی کشور دیپلمات باشد یا مهندس یا خلبان یا پزشک ،مهم این است که بتواند بار این گفتمان را که تا اینجا جلو آمده است را به پیش بکشد و به اصطلاح عامیانه تر می توان گفت که سطح بحث به مراتب از سال 1384 بالاتر رفته است و دیگر بحث کردن بر سر بدیهیات اولیه کاری بیهوده تلقی میشود در واقع گفتمان سوم تیر سطح گفتنانی کشور را آنچنان بالا برده است که دیگر در بین کاندیداها حرفی از رابطه با امریکا و دفاع از به اصطلاح حقوق بشر و ایران برای همه ایرانیان و این گونه بحث هایی که معمولا از سوی کاندیداها مطرح می شود نیست.

رییس جمهور بعدی وظیفه و بار بسیار سنگین تر از روسای جمهور سابق دارد چرا که سطح توقعات مردم از مسئولین بسیار بالا رفته است و دیگر کار با حرکات آهسته و کند قبل از دولت نهم به جلو نمی رود و در واقع رییس جمهور آینده باید بتواند ظرفیت های این جهش تاریخی را حداکثری کند.

در تبیین گفتمان اصیلی که در سه تیر 1384 آرای مردم را به خود جذب کرد اگر دقیق تر بنگریم مشاهده میکنیم که گفتمان اصلی همان گفتمان امام است که سه معیار اصلی دارد و آنها عقلانیت و معنویت و عدالت است که اگر هریک از اینها به هر بهانه ای فدای دیگری شود در سیر حرکت ، دچار انحراف میشود.

آنچه که در انتخابات پیش رو قطعا شکل خواهد گرفت، شکل گیری گفتمانی است که رقیب این گفتمان خواهد بود و در واقع همگان می دانند که انتخابات 1384 "نه" بزرگ ملت به همه گفتمانهای مطرح شده در آن سال از چپ و راست و محافظه کار و تکنوکرات و اصلاح طلب و... بود.

خطر ارتجاع گفتمانی ،خطر بسیار مهمی برای این گفتمان تلقی میشود چرا که عده ای که هرگز به گفتمان سه تیر که در واقع همان گفتمان اصیل انقلاب بوده است اعتقاد نداشته اند و ندارند و یا به صورت حداقلی به آن اعتقاد داشته اند و در جهت نفی و یا قلب این گفتمان حرکت میکنند.

بعد سی و چند سال از انقلاب و این جهش تاریخی رخ داده بازهم حرکت به سوی محافظه کاری و محافظه کاران و یا حرکت دوباره به سوی تکنوکراتها و اصولگرای اصلاح طلب و راست و چپ سنتی و قس علی هذا یک ارتجاع در گفتمان انقلاب محسوب میشود.

ارتجاع گفتمانی که گفته میشود یک مفهوم دور از حقیقت و دوراز فضای فعلی کشور نیست در واقع ارتجاع گفتمانی، رقیب گفتمان انقلاب که جلوه گاه آن همان سه تیر 1384 بوده است میشود به این صورت که با دادن شعار هایی همچون توسعه صرف منهای عدالت و یا سیاست های تنش زدایی در عرصه سیاست خارجه و دوری گزیدن از فضای آرمان خواهی و عدالت طلبی و تخریب هر آنچه که دولت نهم و دهم انجام داده است و پوپولیستی و غیر کارشناسی دانشتن اقدامات و خود کارشناس پنداری و یا شعارهای اقتصادی صرف و یا توسعه سیاسی صرف و یا عدالت منهای معنویت و یا مبارزه با انحراف صرف ، همه و همه به عنوان ارتجاع گفتمانی محسوب میشود.

رییس جمهور آینده ایران اسلامی باید دارای ویژگی های خاصی باشد تا بتواند این بار سنگین را به دوش کشد و در واقع باید علاوه برنکات مثبت دولت نهم و دهم که در بالا مطرح شد باید نقاط ضعف آن را هم از خود دور کند ، نکاتی مانند پایبندی به آرمانها و شعارها و دفاع از آنها ، اهتمام به وضعیت اقتصادی و اشتغال و توجه بیشتر به قشر مستضعف جامعه ، دوری از اختلاف زایی و ایجاد تنش های بی ارزش و دوری از صحبت های غیر ضروری و عدم ایجاد اختلاف و تعامل بیشتر با سایر سران قوا ، توجه بیشتر به نظرات کارشناسان و تعامل بیشتر با نخبگان ، تعامل با منتقدین منصف و دلسوز و استفاده از نقد ها برای بهتر شدن دولت و در نهایت حرکت جهادی به سوی عدالت همراه با معنویت و حرکت به سوی پیشرفت همراه با عدالت.